2.12.11

Εκτός... ύλης

Πηγή πρωτεΐνης

Η JBS ΙΔΡΥΘΗΚΕ ΑΠΟ ΤΟΝ José Batista Sobrinho το 1953 υπό τη μορφή ενός κρεοπωλείου στην Ανάπολις, μία πόλη που βρίσκεται στην πολιτεία Γκόγιας, κεντρικά της Βραζιλίας. Η επέκταση της επιχείρησης αποδίδεται αρχικά στην ταχεία ανάπτυξη της βραζιλιάνικης οικονομίας και αργότερα στην εξαγορά άλλων εταιρειών. Σήμερα, η JBS είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός κρέατος του κόσμου. Το 2010, τα έσοδά της ανήλθαν σε 55 δισ. βραζιλιάνικα ρεάλ (περίπου 23 δισ. ευρώ). Μόλις το ένα τρίτο εξ αυτών αφορά σε δραστηριότητες της επιχείρησης εντός της Βραζιλίας.

Το εργοστάσιο JBS στη Λινς -450 χλμ. από το Σάο Πάολο- είναι ένα από τα μεγαλύτερα της επιχείρησης και απασχολεί 5.000 εργαζομένους, οι οποίοι δουλεύουν εναλλάξ σε δύο βάρδιες των οκτώ ωρών η καθεμία. Μέσα σε αυτό, ομάδες χασάπηδων κόβουν σε φιλέτα ή κιμά τα ζώα που φτάνουν μέσω ενός ιμάντα μεταφοράς και τοποθετούν το επεξεργασμένο κρέας σε πλαστικά καροτσάκια. Ενα μεγάλο μέρος του ακατέργαστου βοδινού μαγειρεύεται και κονσερβοποιείται εντός του εργοστασίου. Το κρέας κόβεται σε κιμά και έπειτα βράζεται μέσα σε ένα φούρνο, ο οποίος έχει κλίση, για να απομακρύνονται τα υγρά. Στη συνέχεια, προστίθεται λίπος, αλάτι, ζάχαρη και χρωστικές ουσίες στο ημιεπεξεργασμένο μείγμα, προτού αυτό τοποθετηθεί σε κονσέρβα. Η επεξεργασία ολοκληρώνεται μέσα στις κονσέρβες, τις οποίες οι εργαζόμενοι θερμαίνουν σε υψηλές θερμοκρασίες και έπειτα τις ψυχραίνουν και τους προσθέτουν ετικέτα. Η αγορά για αυτό το είδος επεξεργασμένου κρέατος έχει παγκόσμια εμβέλεια: το εργοστάσιο προμηθεύει κονσερβοποιημένο κρέας στη βρετανική εταιρεία Princes, αλλά και αλλαντικά βόειου κρέατος για την παραγωγή πίτσας στο Βέλγιο και την Ολλανδία.

Το φρέσκο κρέας αποτελεί μία διαφορετική υπόθεση. Οι αμερικανικές Αρχές έχουν απαγορεύσει την εισαγωγή κρέατος από βραζιλιάνικες εταιρείες, όπως η JBS, υπό το φόβο της ασθένειας ποδιών και στόματος. Αυτός είναι ένας από τους λόγους που η JBS εξαγόρασε το 2007 την Swift, την τότε μεγαλύτερη εταιρεία επεξεργασίας βοδινού κρέατος των ΗΠΑ, με έδρα στο Κολοράντο. Δύο χρόνια αργότερα, εξαγόρασε την Pilgrims Pride, εταιρεία παραγωγής κοτόπουλων στο Τέξας. Οι συμφωνίες διέθεταν, μεταξύ άλλων, και μία οπορτουνιστική διάσταση: και οι δύο εξαγορασθείσες εταιρείες αντιμετώπιζαν οικονομικά προβλήματα. Η JBS μπορούσε να συγκεντρώσει γρήγορα τα απαιτούμενα κεφάλαια, πολλά από τα οποία αντλήθηκαν από το χρηματιστήριο της Βραζιλίας. Ωστόσο, οι εξαγορές αυτές προσέφεραν, επίσης, τη δυνατότητα στην JBS να αποκτήσει παρουσία και πρόσβαση στην αμερικανική αγορά. Αυτό, με τη σειρά του, της επέτρεψε να αρχίσει τις εξαγωγές προς την Ιαπωνία και άλλες ασιατικές αγορές, από τις οποίες ήταν μέχρι πρόσφατα αποκλεισμένη.

Οπως και άλλες επιχειρήσεις του αναδυόμενου κόσμου, η JBS βρήκε φτηνότερο να αγοράζει εμπορικά σήματα, από το να τα «χτίζει» μόνη της. Ενας στόλος από μικρά φορτηγάκια που φέρουν το λογότυπο της Swift πωλούν φρέσκο κρέας στην περιοχή γύρω από το εργοστάσιο της Λινς. Παράλληλα, η φίρμα λάνσαρε και ένα brand μπριζόλων υψηλής ποιότητας. Η JBS πωλεί ήδη φρέσκο βόειο κρέας από τη Βραζιλία στην Ευρωπαϊκή Ενωση, υπό το καθεστώς ποσόστωσης Hilton, το οποίο μειώνει τους δασμούς στις εισαγωγές κρέατος υψηλής ποιότητας. Για το λόγο αυτό, η επιχείρηση αγοράζει ετησίως 2.500 εκτρεφόμενα ζώα ανώτατης ποιότητας από τη φάρμα του Edson Crochiquia στη Σάντα Ιζαμπελ, η οποία βρίσκεται σε απόσταση μίας ώρας από τη Λινς. Η εταιρεία είναι ο μόνος πελάτης του κ. Crochiquia και στέλνει επιθεωρητές στη φάρμα του τέσσερις φορές το χρόνο, για να ελέγξουν τη διατροφή και τις συνθήκες διαβίωσης των ζώων.

Δεδομένου ότι η φρεσκάδα έχει ζωτική σημασία στα τρόφιμα υψηλής ποιότητας, οι θέσεις εργασίας στην επεξεργασία τροφίμων δεν είναι εύκολο να μεταφερθούν οπουδήποτε είναι χαμηλό το εργατικό κόστος. «Πρέπει να βρίσκεσαι εκεί που ζουν οι αγελάδες», δηλώνει ο Wesley Batista, ένας από τους γιους του ιδρυτή της JBS που διοικεί την επιχείρηση. Καταπώς φαίνεται, το πλεονέκτημα του κόστους μετατοπίζεται προς τις δραστηριότητες της εταιρείας στον πλούσιο κόσμο. Το ισχυρό ρεάλ καθιστά ακριβότερες τις εξαγωγές από τη Βραζιλία, ενώ το αδύναμο δολάριο προσφέρει πλεονέκτημα στον αμερικανικό βραχίονα της JBS. «Υπάρχουν διαθέσιμοι περισσότεροι άνθρωποι που έχουν κατάλληλες δεξιότητες και επαρκή εκπαίδευση», προσθέτει ο κ. Batista. Επιπλέον, σήμερα είναι ευκολότερο να πειστούν τα ανώτερα στελέχη να μετακομίσουν από το Κολοράντο στη Βραζιλία, παρά να ακολουθήσουν αντίθετη κατεύθυνση -άλλο ένα σημάδι ότι ο κόσμος γύρισε ανάποδα.