20.2.12

Το νέο πρόσωπο του κρατικού καπιταλισμού

To τεύχος Φεβρουαρίου (τ. 96) της σειράς "Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ ΕΙΔΙΚΕΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ - THE ECONOMIST" κυκλοφορεί την προσεχή Πέμπτη, 23 Φεβρουαρίου, μαζί με την ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ και σας παρουσιάζει το νέο μοντέλο του κρατικού καπιταλισμού.
Προβεβλημένα μέλη των ελίτ του δυτικού κόσμου προσπαθούν να εξηγήσουν πώς γίνεται οι οικονομίες της Δύσης και του φιλελεύθερου μοντέλου του καπιταλισμού να έχουν τελματώσει, τη στιγμή που οι αναδυόμενες οικονομίες που ακολουθούν το μοντέλο του κρατικού καπιταλισμού αναπτύσσουν μία ιλιγγιώδη δυναμική. Αρκετοί αναλυτές, έχοντας την Κίνα ως παράδειγμα, οδηγούνται στο συμπέρασμα ότι η δυναμική αυτή σύντομα θα αμβλυνθεί (ευσεβείς πόθοι ή βάσιμες υποψίες;).
Κάποιοι άλλοι, όμως είναι πιο επιφυλακτικοί. Οπως ο David Rubenstein, συνιδρυτής και διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας διαχείρισης κεφαλαίων Carlyle Group, ο οποίος δήλωσε προβληματισμένος: «Αν μέσα σε 3-4 χρόνια δεν επιλύσουμε τα προβλήματά μας, τότε θα είναι το τέλος για το μοντέλο του καπιταλισμού με το οποίο μεγάλωσαν πολλοί από εμάς και νόμιζαν πως ήταν το καλύτερο που υπάρχει».
Προσπαθώντας να συνεισφέρει σε αυτή τη συζήτηση που είναι εξαιρετικά επίκαιρη αυτή τη χρονική στιγμή, το αφιέρωμα που φιλοξενούμε αυτόν το μήνα αναλύει και ασκεί κριτική στο νέο αντίπαλο δέος του φιλελεύθερου καπιταλιστικού μοντέλου: τον κρατικό καπιταλισμό. Σε αυτό το πλαίσιο, εκφράζονται αμφιβολίες σχετικά με την ικανότητα του συγκεκριμένου μοντέλου να κεφαλαιοποιήσει την επιτυχία του, όταν θα φτάσει η ώρα να καινοτομήσει, έχοντας ξεπεράσει το στάδιο του catch-up (στο οποίο βρίσκονται τώρα οι αναδυόμενες οικονομίες). Στο αφιέρωμα εγείρονται, επίσης, ερωτήματα για την ικανότητά του να αυτορρυθμιστεί, σε περίπτωση που οδηγηθεί σε αδιέξοδο. Αλλωστε, σημαντικά εμπόδια στη λειτουργία του κρατικού καπιταλισμού είναι ο αυταρχισμός, η ευνοιοκρατία και η διαφθορά που τον συνοδεύουν.
Ωστόσο, το αφιέρωμα υποστηρίζει πως ο κρατικός καπιταλισμός είναι ο πιο υπολογίσιμος αντίπαλος που έχει αντιμετωπίσει μέχρι στιγμής ο φιλελεύθερος καπιταλισμός. Αυτό προκαλεί ορισμένα δύσκολα ερωτήματα σχετικά με το παγκόσμιο οικονομικό σύστημα. Πώς μπορούμε να εξασφαλίσουμε ίσους όρους παιχνιδιού, αν ορισμένες εταιρείες απολαμβάνουν την (άμεση ή έμμεση) υποστήριξη μίας εθνικής κυβέρνησης; Πώς μπορούμε να αποτρέψουμε τις κυβερνήσεις από το να χρησιμοποιήσουν τις επιχειρήσεις ως εργαλεία επιβολής της βούλησής τους;